SINIRLARIMIZ!
Bu yazıma bir baba oğulun arasında geçen bir diyaloğu paylaşarak başlamak istiyorum. Bir baba işten eve döner ve kapıyı çalar. Kapıda onu bekleyen küçük oğlu vardır. Babası kapıdan girer girmez oğlu “baba baba hadi dışarı çıkalım oyun oynayalım” demeye başlar. Baba ise işte çok yorulmuş, sabah sabah müdüründen aldığı performans düşüklüğüne yönelik uyarı, ardından gelen müşterilerin sadece kendi isteklerinin yapılması ve sadece kendilerini önemseyen tavırlarının hissettirdiği kızgınlık ama hiçbirşey yapamama duygusu ve daha birçok şey nedeniyle hiç oyun oynayacak durumda değildir. Ama oğlunu da kırmak istememektedir. Ne yapsam da oğlumu bu isteğinden vazgeçirsem diye düşünürken aklına ona bir şart koymak gelir. Oğluna “tamam seninle oyun oynayacağım ama bir şartım var” der ve ardından “ odaya giderek dünya haritasını eline alır ve başlar parçalamaya… İyice parçalarına ayırdıktan sonra oğluna döner ve “bu dünya haritasını eski haline getirirsen seninle dışarı çıkacağım ve oyun oynayacağım” der. Çocuk parçaları eline alarak sevinçle odasına koşar. Baba ise nasıl olsa tüm akşam birleştiremez düşüncesiyle üzerini değiştirir, salona gider ve koltuğuna uzanmak üzere iken oğlu koşarak gelir ve “tamam baba haritayı eski haline getirdim” der. Baba şaşkınlık içindedir. “Nasıl yaptın bunu?” diye sorar büyük bir şaşkınlıkla. Çocuk bütün masumiyetiyle babasına “haritanın arkasında bir insan resmi olduğunu onu düzelttiğinde haritanın da eski haline geldiğini ve düzeldiğini” söyler. Belki biraz uzun oldu ama evet, insanı düzelttiğinizde tüm dünyayı düzeltebilir, değiştirebilirsiniz.
İnsanı düzeltmek ve ya insanın kendini düzeltmesi ne demektir? İnsan zaten düzgün değil midir ki? Hergün neredeyse her zaman dünyadan, dünyanın kötülüğünden, insanların kötülüğünden, kendisine verdiği zararlardan bahseden insanlarla karşılaşıyoruz. Peki kendimiz bu düzensizlik hakkında ne kadar sorumluluk alıyoruz ve ya ne kadar sorumluluk sahibiyiz? Belki de insanın kendine sorması gereken en önemli soru şudur. “Ben ne yapıyorum? Gelişmek ve değişmek için benim üzerime düşeni yapıyor muyum?
Her birey şikayetçi olduğumuz birçok konuda bir parça sorumluluk sahibi olduğumuzu, bizimde değiştirebileceğimiz şeyler olduğunu, hatta bunlar için yapabileceğimiz çok şey olabileceğini fark ederek içine dönerek düşündüğünde arzuladığımız değişim başlayacaktır. Burada diğer bir soru çıkıyor karşımıza. Eğer şikayetçi olduklarımızda bizim de sorumluluğumuz varsa “İnsanın içine dönmesini ve içgörü, farkındalık kazanmasını engelleyen şey nedir?” Sınırlarımızı kim çiziyor ve ya bizler mi sınırlarımızı aşmak cesaretini gösteremiyoruz.
Sıklıkla kimsenin sizi duymadığını, anlamadığını hissediyor, içsel bir yalnızlık hissediyor olabilirsiniz. Oysaki insan kendi sınırlarını kendisi ortadan kaldırarak içsel dünyasına dönerek kendini sevme, kendine değer verme cesaretini gösterebilse korkularından emin olacaktır. Ancak bunu yapmak da insana ayrıca bir sorumluluk yükleyeceğinden insan daima kaçınır kendini sevmekten, kendine değer vermekten.
Her şey kendini sevmekle başlar. Tüm sınırlar kendine değer vermekle ortadan kalkar. Ve böylece şikayetçi olduğumuz konularda onları ortadan kaldırmak için bizde adım atmaya başlarız. Bunu herkes yaşına, işine, konumuna göre farklı şekilde yapabilir. Bir anne kendine güvenli çocuklar yetiştirerek yapabileceği gibi bir eş, eşini severek ve onu önemsediğini göstererek bunu yapabilir. Bir öğretmen öğrencilerine iyi öğretim yanında iyi eğitim de vererek; onlara hangi mesleği yapıyor hangi konumda olurlarsa olsunlar önce insana önem vermeyi öğreterek yaparken; bir şehir planlamacısı planlarında kendinden farklı olanları da düşünerek plan yaparak gösterebilir.
Kendini sevmek ötekini de sevmeyi, kendine değer vermek ötekine de değer vermeyi getirecektir. Bunu yapabilmek için ilk gerekli şey fark etmektir. Şimdi önce herkes kendine bakmalı ve fark etmeli “şikayetçi olduklarında kendi sorumluluğu ne?”
Sınırlarımızı aşmak o kadar da zor değil. Sadece sorumluluk alabilme cesaretiniz var mı?
Uzm. Psikolog Naciye TOKAÇ
Psikoterapist/Çift Terapisti/EMDR Practitioner
Psikoterapist/Çift Terapisti/EMDR Practitioner